TUY LAI - MẢNH ĐẤT - CON NGƯỜI XƯA

TUY LAI - MẢNH ĐẤT - CON NGƯỜI XƯA

Tuy Lai xưa vốn là núi đồi xen kẽ chằm vực, đầm lầy, rừng rậm bao phủ, cảnh vật hoang sơ, dân cư thưa thớt. Mảnh đất ấy đâu đã vuông vức, bằng phẳng như ngày nay mà còn nhiều chằm vực, thung lũng, đồi gò như Chằm Gã, đồng Hang, bờ Hũng, Hoi Dài, đồi Trạch, đồng Gò, đồi Năn, đồng Đống, đồng Mả...xen kẽ xóm làng. Đường đi quanh cong queo nhỏ hẹp 6 tháng đi bằng chân và 6 tháng đi bằng đôi tay (dùng thuyền để đi lại)

Ai qua đường đỗi Tuy Lai

Đắp đất thì ít dấp gai thì nhiều.

Hồ Tuy Lai Ngày Nay.

Đất canh tác ít thường xuyên phải chịu cảnh chiêm khô mùa thối, mỗi năm chỉ cấy được vụ chiêm nhưng cũng thất thường cầu may. Ngoài nghề nông không có bất kỳ nghề phụ, mọi người lam lũ tần tảo làm ăn song vẫn đói nghèo cơ cực, được gửi gắm vào bài vè như nỗi xót xa, định phận:

Giàu thì cống Đặng, cống Khê

Nghèo thì chỉ có Đình, Lê, Cầu, Bèn

Xong mùa vụ trai tráng khỏe mạnh lại rủ nhau vượt núi đi từ sớm mai tới nhọ mặt người kiếm bó Dang, vác Nứa mang về, có người không may sẩy chân rơi vực hoặc Hổ vồ mất thân. Nỗi cực nhọc long đong đó còn giãi bày trong một lời xót xa ngậm ngùi:

Một ngày sáu trận trèo non

Ruột thắt dạ héo mỏi mòn cái thân

Mùa Gặt Tuy Lai

Nghề nông trông chờ vào đất và cây, mà đất đai chẳng chiều lòng người. Cảnh rừng thì vắng, chợ đường xa nhưng đã tạo nên cho con người Tuy Lai đức tính giàu nghị lực, yêu nước, cần cù trong lao động và chân thành trong cư xử.

Chùa Đồi,Đồi Gò

Trải qua hàng nghìn năm, bao lớp người kế tiếp nhau vật lộn với đất đai, khai phá đồi gò, san lấp đầm vực mới tạo dựng nên những cánh đồng gieo trồng màu mỡ như ngày nay.

Thôn Quýt Ngày Nay

Hiểu thêm một chút về mảnh đất Tuy Lai ngày xưa để chúng ta thêm trân trọng những gì chúng ta đang có và cố gắng nhiều hơn để xây dựng quê hương mình ngày càng giàu đẹp.

Nguồn: Cô Nguyễn Thị Hiền.